Verklaring van OIFNS, ongeletterde patiënten en tandverzorging : wat is de stand van zaken ?

In ons News van 6 maart 2009 maakten we melding van de problematiek der ongeletterden en meer algemeen van patiënten die niet in staat zijn om in een of andere nationale landstaal te schrijven.

De interpellatie van Mevrouw ONKELINX door de federale volksafgevaardigde Muriel GERKENS op 10 maart 2009 in de Commissie Volksgezondheid was een maat voor niets : Mevrouw ONKELINX heeft inderdaad geen enkele concrete maatregel aangekondigd die deze patiënten zou toelaten van tandverzorging te genieten (zie hieronder beknopt en integraal verslag in downloadbare versie).

Een vergadering van de Commissie Volksgezondheid van de NIC (al de nationale Unies) heeft plaatsgevonden op 17 maart 2009.

Deze Commissie stelt voor dat in dien mate dat de patiënt onbekwaam is om de tekst van het KB van 9.2.09 – BS van 23.2.09 op te stellen (personen die geen der nationale talen machtig zijn, ongeletterden, blinden, enz.), de tandarts zelf de verklaring van OIFNS mag aftekenen waarbij hij specifiek vermeldt wat de reden is van deze onbekwaamheid en de patiënt uitnodigt om zich naar de sociale dienst van zijn ziekenfonds te begeven.

Deze aanbeveling – in tegenstelling tot de brief van het KB van 9.2.09 – zou tijdelijk toegepast worden ten titel van gedoog tot het bekomen van een officiële beslissing.

Een andere vergadering is voorzien voor 22 april 2009, ten huize van het RIZIV deze keer : het gaat om de NATZ die zich zal moeten uitspreken over de huidige problematiek en eventuele suggesties zal opperen aan Mevrouw ONKELINX. Er zou sprake zijn van een versoepeling van het actueel regime…

Men kan enkel betreuren dat Mevrouw ONKELINX niet eerder gedacht heeft aan de problematiek van de personen onbekwaam om te schrijven alvorens haar KB te ondertekenen ! De lectuur van het verslag van haar interpellatie toont zelfs aan dat ze het eigenlijke probleem miskent, vermits ze spreekt over een « vertaler » terwijl het probleem zich in de redactie van de tekst berust en niet in diens inhoudelijk begrip…

Anderzijds kondigen bepaalde mutualistische verantwoordelijken reeds officieus aan dat hun Unie voorlopig zal genoegen nemen met een vermelding op het GVVH – of bij voorkeur op een geannexeerd document -, die door de patiënt enkel is ondertekend of geparafeerd (of voorzien van een kruis voor de ongeletterden) : de patiënt zou aldus niet verplicht zijn om een hele tekst « eigenhandig » op te stellen…

Hetgeen in alle geval zeker lijkt te zijn :

a) de bundels zijn niet meer toegestaan in de tandheelkunde (maar blijven het wel in de geneeskunde) ;

b) behalve – eventueel – de hierboven vermelde uitzondering betreffende de patiënten onbekwaam om te schrijven, mag de tandarts niet meer zelf de verklaring van OIFNS attesteren ;

c) wij evolueren misschien naar een eenvoudige handtekening van de patiënt eerder dan de moeizame redactie van een tekst, hetgeen ineens ook het probleem van de ongeletterden zou oplossen, enz. (zie punt b hierboven) ;

In alle geval zal een nieuw modifiërend KB nodig zijn vermits de reglementering voorrang heeft op de beslissingen van het NIC en van de NATZ : dit nieuw KB zal dan naar alle waarschijnlijkheid de praktijken regulariseren die tussentijds het voorwerp uitmaakten van een zekere « tolerantie ».

Een andere vraag zal zich wijden aan de libellering van de verklaring van OIFNS : sommige tandartsen hebben de tekst van het Staatsblad ingekort tot : « Ik ben in financiële nood » : de ziekenfondsen zijn op dit ogenblik niet in staat om te zeggen of deze afgekorte tekst – die strictu sensu geen verklaring « op erewoord » inhoudt – conform is met de reglementering, maar het is waarschijnlijk dat het aanvaard zal worden.

Welk advies kunnen we geven in deze waarachtige nevelvlek ?

Daar de nieuwe reglementering pas sinds 1 maart in voege is beschikken we op dit ogenblik niet over enige « afstand » die het zou toelaten te bepalen welke houdingen aan het gebruik ervan geweid zijn.

Voorzichtigheidshalve raden wij aan om zich aan de gepubliceerde tekst in het BS te houden.

Wat betreft de patiënten die werkelijk niet in staat zijn om in één der nationale landstalen te schrijven zal de vermelding op de OIFNS : « Onbekwaam om te schrijven wegens... » gevolgd door de motivatie en de handtekening van de patiënt (of een kruis…) – of de handtekening van de tandarts, hetgeen logisch zou zijn – naar alle waarschijnlijkheid aanvaard worden door de VI tot dat er duidelijkheid in deze zaak komt.

Elke omstandigheid die het schrijven van een tekst moeilijk maakt kan worden ingeroepen : ongeletterdheid, onbekwaamheid om Latijnse lettertekens te gebruiken, blindheid, handicap, ingegipste arm, tremor van de hand (bijv. ziekte van Parkinson), dementie (bijv. ziekte van Alzheimer), enz.

Tevens is er een RIZIV omzendbrief (VI nr.2009/115 van 24 maart 2009) die het een en ander tracht te verduidelijken met betrekking tot deze zaak : U zal deze hieronder vinden, in downloadbaar pdf formaat. Deze omzendbrief beaamt ons standpunt in alle opzicht, waaronder de minimale formule die dient vermeld te staan op de OIFNS.

Men meld ons dat er reeds (slechtgeïnformeerde) tandartsen zijn die hun bundels van GVVH zien afgewezen worden door bepaalde VI omdat ze één enkel en dan nog wel door de zorgverstrekker ondertekend borderel bevatten verklarende dat het geheel der betroffen patiënten in OIFNS* verkeert.
______________
* Een techniek die SECURIMED steeds heeft afgeraden.

Download : Analytisch verslag.pdf

———— — —-Integraal verslag.pdf

———— — —-Omzendbrief RIZIV.pdf