Binnenkort zal SECURIMED u de middelen geven om de plaag van niet nagekomen afspraken een halt toe te roepen

Niet nagekomen afspraken – dwz gemaakte afspraken die niet gerespecteerd noch tijdig afgezegd worden – horen bij de ergste plagen die een medisch of tandheelkundig kabinet belagen ; a fortiori, als de practicus zelfstandig werkt in het centrum, omdat in dat laatste geval de proliferatie van het aantal gemiste afspraken kan leiden tot conflicten en zelfs tot het vertrek van een bekwaam medewerker.

Het financieel verlies dat voortvloeit uit de onmogelijkheid om een andere patiënt te verzorgen tijdens de uren gereserveerd aan de tekortschietende patiënt vertegenwoordigt inderdaad enkel de tip van de ijsberg van de schade veroorzaakt door de gemiste afspraken : hun impact op het moreel van de groep kan rampzalig zijn en leiden tot de volledige desorganisatie van het centrum.

De economische crisis, de toxicomanieën, en de – negatieve – evolutie van de mentaliteiten lijken dit fenomeen te versterken, zo goed dat bepaalde centra zwarte dagen kennen tijdens welke 60% van de patiënten niet op hun gemaakte afspraken verschijnen. En het zijn vanzelfsprekend de sociale tandheelkundige centra die het meest onder dit fenomeen leiden, gezien het specifieke profiel van hun patiënteel…

In zijn doctoraatsthesis die hij in 2004 aan de Universiteit van Genève verdedigde schreef Alexandre AEBI alzo :

De niet nagekomen afspraken komen vaak voor in ambulante geneeskunde en hebben zowel een epidemiologische als ook een economische impact. We hebben op retrospectieve wijze de karakteristieken van patiënten bestudeerd die zich niet aangeboden hebben op een afspraak in de Polikliniek voor geneeskunde tijdens de maand maart 2002 en hebben ze vergeleken met een controlegroep. Op een totaal van 1296 patiënten zijn er 206 (16%) niet verschenen op hun afspraak. Onder de diverse bestudeerde variabelen hebben we vier zeer verschillende kunnen aantonen van de controlegroep op significante wijze. De leeftijd van de patiënt, zijn nationaliteit, het type raadpleging (nazicht of niet) en het probleem van drugsverslaving. De resultaten werden vergeleken met deze uit de literatuur en verschillende strategieën werden besproken die het toelaten om de adherentie van de patiënten aan de vastgelegde afspraken bij hun geneesheer te verbeteren.

Op 17 september 1994 gaf de NCOG het volgende advies :

Niet-nagekomen afspraak

Een beroepsvereniging van ziekenhuisartsen vraagt aan de Nationale Raad of het advies dat de Nationale Raad uitgebracht heeft in 1978 (Tijdschrift nr. 26) betreffende de honoraria van psychiaters en psychotherapeuten bij niet nagekomen afspraak de gegrondheid van artikel 77 van de Code van geneeskundige Plichtenleer niet in vraag stelt. In dit artikel wordt bepaald dat de geneesheer een schadeloosstelling mag vragen voor een verzuimde afspraak indien zij niet tijdig werd afgezegd.

Advies van de Nationale Raad :

De Nationale Raad besprak in zijn vergadering van 17 september 1994 uw adviesaanvraag over de financiële bijdrage van de patiënt voor een door hem niet nagekomen afspraak met een arts.

De Nationale Raad is van oordeel dat zijn advies van 1978 in verband met de honoraria van psychiaters en psychotherapeuten bij niet nagekomen afspraken de toepassing van artikel 77 van de Code van geneeskundige Plichtenleer niet uitsluit.

Op basis van het advies van 1978 is het psychiaters en psychotherapeuten niet toegelaten een financiële bijdrage, voorgesteld als hulpmiddel in de therapie, te vragen indien een patiënt een afspraak niet nakomt.
Dit belet echter niet dat, in toepassing van het voor alle artsen geldende artikel 77 van de Code, een schadeloosstelling kan gevraagd worden voor een verzuimde afspraak indien zij niet tijdig werd afgezegd. Immers, wanneer een patiënt een afspraak met een arts niet nakomt waardoor deze arts schade lijdt, dan kan de patiënt tot vergoeding van de schade worden aangesproken. In dat geval zal de arts wel moeten aantonen dat hij schade geleden heeft en dat de patiënt foutief handelde door de afspraak niet na te komen of niet tijdig af te zeggen.

In verband hiermee kan nog opgemerkt worden dat het bedrag dat door de patiënt zou betaald worden bij niet nakoming van een afspraak een schadevergoeding is en geen honorarium. De arts heeft immers voor die patiënt geen medische prestatie verricht en het is alleen voor geleverde prestaties dat een arts recht heeft op honoraria. (art. 15 al. 1 K.B. nr. 78 van 10 november 1967 betreffende de uitoefening van de geneeskunst, de verpleegkunde, de paramedische beroepen en de geneeskundige commissies.)
Dit impliceert dat in de problematiek van het vragen van een financiële bijdrage voor een niet nagekomen afspraak art. 71 van de Code niet ter zake kan zijn aangezien dit artikel betrekking heeft op de vaststelling en het bedrag van het ereloon betreffende de prestaties van een arts.

Artikel 71 en 77 van de Code van geneeskundige Plichtenleer :

Artikel 71:
De geneesheer moet gematigd en bescheiden zijn bij het vaststellen van het ereloon betreffende zijn prestaties. Binnen deze perken mag hij rekening houden met de belangrijkheid van de geleverde prestaties, de economische toestand van de patiënt, zijn eigen faam en de eventuele bijzondere omstandigheden. Hij weigert niet aan de zieke of diens vertegenwoordigers uitleg te verstrekken omtrent het bedrag van het ereloon betreffende zijn prestaties.

Artikel 77:
Een schadeloosstelling mag gevraagd worden voor een nutteloos geworden huisbezoek of voor een verzuimde afspraak indien zij niet tijdig werden afgezegd.

In samenwerking met Dental Clinics – een van de grootste sociale tandheelkundige centra van België -, heeft Securimed een concept op punt gesteld dat toelaat om in het mate van het mogelijke een halt toe te roepen aan verzuimde afspraken.

Deze nieuwe dienst inspireert zich op het werkingsprincipe van kredietkaarten en het Frans « rijbewijs met punten » ; het zal sterk vergemakkelijkt worden door het internet.

In grote lijnen zal elke patiënt – middels het betalen van een symbolische som (een of vijf euro) – een « Pass » kopen met daaraan een virtueel krediet (bijv. 50 euro) gekoppeld en elke gemiste afspraak zal hem 25 euro « kosten » : eens het virtueel krediet opgesoupeerd is zal de patiënt moeten herladen…

Na een testperiode bij de keten van sociale praktijken Dental Clinics, zal de dienst uitgebreid worden naar alle andere centra die erom zullen vragen.